W Ede oraz Driel we wschodniej części Holandii odbyły się w sobotę obchody 79. rocznicy operacji Market Garden, największej alianckiej operacji powietrznodesantowej w czasie II wojny światowej. W uroczystościach uczestniczyli m.in. polscy żołnierze.
17 września 1944 roku rozpoczęła się operacja Market Garden, która miała doprowadzić do szybkiego pokonania Niemców na froncie zachodnim.
Planowano wyzwolenie wschodniej Holandii, a następnie dotarcie do Zagłębia Ruhry, by ostatecznie dojść do Berlina i przyspieszyć koniec wojny.
Kluczowym zagadnieniem było uchwycenie mostów na Renie i innych rzekach zanim Niemcy zdążą je zniszczyć. Początkowo aliantom udało się przejąć kontrolę nad pierwszymi mostami, ale w wyniku kontrnatarcia utracono pozycje i nie udało się przełamać niemieckich pozycji. Niemcy zniszczyli brytyjską I Dywizję Powietrznodesantową i zadali większe straty od tych, które alianci ponieśli podczas lądowania w Normandii. Klęska pod Arnhem uważana jest za ostatnie zwycięstwo III Rzeszy.
W operacji zginęło około 17 tys. żołnierzy alianckich.
Przywrócenie imienia i nazwiska na nagrobku plutonowego Edwarda Morchonowicza- Operacja Market Garden
- Królestwo Niderlandów: Upamiętnienie polskich bohaterów operacji „Market Garden”
Anglicy zrobili z generała Sosabowskiego kozła ofiarnego i obarczyli go winą za fiasko operacji „Market Garden”
W przedsięwzięciu brała udział 1. Samodzielna Brygada Spadochronowa pod dowództwem generała Stanisława Sosabowskiego, który zgłosił szereg zastrzeżeń do planu akcji.
Nie podzielał optymizmu alianckich dowódców, którzy uważali, że spadochroniarze osiągną swoje cele w Holandii przy biernej postawie sił niemieckich. Generał w rozmowach był bezpośredni, a jego bezpośredniość bywała często „kłopotliwa”, zwłaszcza w stosunkach z Anglikami.
Polski generał był prawdopodobnie najlepiej przygotowanym dowódcą podczas operacji „Market Garden”. Błędy Brytyjczyków doprowadziły jednak do porażki w Holandii.
Głównodowodzącym operacją był brytyjski generał Bernard Montgomery, i to on niesprawiedliwie obarczył odpowiedzialnością za niepowodzenie operacji generała Stanisława Sosabowskiego.
Zobacz materiał programu „Magazyn z Wysp”: Gen. Stanisław Sosabowski widziany oczami angielskiego prawnuka
Historycy, a także sami Holendrzy zweryfikowali prawdę o poświęceniu polskich spadochroniarzy.
W 2006 roku holenderskie władze państwowe uhonorowały generała Sosabowskiego Medalem Brązowego Lwa; generał ma też obecnie pomnik na Polskim Placu w Driel.
Obchody 79. rocznicy operacji Market Garden z udziałem polskich żołnierzy
W tegorocznych obchodach, które odbyły się w Ede oraz Driel, licznie uczestniczyli Holendrzy, wzięli w nich udział, oprócz żołnierzy i dowódców Wojska Polskiego, m.in. ambasador RP w Królestwie Niderlandów Małgorzata Kassangana, a także ambasador Ukrainy w tym kraju Ołeksandr Karasewycz.
Ambasador Kassangana złożyła również kwiaty na grobie Cory Baltussen, założycielki Komitetu Driel Polen (Stichting Driel-Polen) i niezłomnej orędowniczki przywrócenia dobrego imienia generałowi Sosabowskiemu i pamięci jego żołnierzy.
